تئوری تمرین بازیابی چیست؟
تمرین بازیابی، فراخوانی اطلاعات از حافظه با کمترین نشانه است. آزمون‌های ساده (مانند سؤالات فردی یا امتحان‌های کوتاه) معمولا روش‌هایی از تمرین بازیابی هستند. این نوع آزمونها مستلزم این هستند که دانش‌آموزان درباره اطلاعاتی که قبلا یادگرفته‌اند فکر کرده و آنها به یاد آورند. به این ترتیب، این نوع آزمونها هم نوعی استراتژی برای یادگیری هستند و هم می‌توانند یادگیری را ارزیابی کنند. مطالعاتی که درباره تمرین بازیابی انجام گرفته است حاکی از آن است که سنجش موارد یادگیری از طریق آزمون، استراتژی یادگیری بهتری نسبت به مطالعه چندباره یا مرور اطلاعات یکسان است.
علوم شناختی به ما می‌گوید که حافظه دارای نقاط قوتی است. این نقاط قوت اشاره به این موضوع دارد که اطلاعات به راحتی قابل به یادآوردن هستند و همچنین به طور عمیق در ذهن نقش می‌بندند. وقتی که محتوایی مورد مطالعه قرار می‌گیرد و سپس به یاد آورده می‌شود، هر دو این نقاط قوت افزایش پیدا می‌کنند؛ به این معنی که دسترسی به اطلاعات راحت‌تر می‌شود و این اطلاعات در ذهن ما با دوام‌تر خواهند بود.
تمرین بازیابی از طریق آزمودن اطلاعاتی که قبلا آموخته شده‌اند، حافظه دانش‌آموزان را برای محتوا و اطلاعات اساسی و کلیدی بهبود می‌بخشد. همچنین پروسه‌ی آزمون، دانش‌آموزان را از نقاط ضعف حافظه‌شان و مشکلاتی که در فهم مطالب داشته‌اند، آگاه می‌کند. درنتیجه، اینکه دانش‌آموزان یادگیری خود را مورد ارزیابی قرار دهند منجر به استفاده از استراتژی‌هایی می‌شود که به بهبود آنها کمک می‌کند.
معلمان چطور از تمرین بازیابی در کلاس درس استفاده می‌کنند؟
معمول‌ترین شیوه به‌کارگیری تمرین بازیابی استفاده از آزمون‌های کوتاهی است که دانش‌آموزان را تشویق می‌کند تا اطلاعات را از حافظه بلند مدت خود فراخوانی کنند. تمرین بازیابی در نقطه مقابل مرور مطالب قرار می‌گیرد. در تکنیک مرور مطالب معلم به جای اینکه از دانش‌آموزان بخواهد تا خودشان مطالب را به یادآورند، مواردی که قبلا تدریس شده است را مرور می‌کند.
امتحانات ساده که در تکنیک تمرین بازیابی استفاده می‌شوند انواع متنوعی دارند که در ادامه به صورت تیتروار به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
سؤالات چند گزینه‌ای
سؤالات پاسخ کوتاه
حل-مسئله‌های کوتاه
سؤالات صحیح و غلط
نام‌گذاری نمودارها
شناسایی تصاویر
از حفظ گفتن تعاریف یا نقل‌قول‌ها
تولید لیست
تمرین بازیابی ممکن است با رویکردهای دیگر نیز ترکیب شود، برای مثال می‌توان به نتایج آزمون‌های ساده، فیدبک ارائه داد.
یک مثال کاربردی:
خانم احمدی در ابتدای جلسه کلاس آلمانی، از دانش‌آموزان می‌خواهد تا به مواردی که در هفته گذشته یادگرفته‌اند فکر کرده و هر تعداد اسم حیوان به آلمانی را که می‌توانند به یادآورند و بر روی کاغذ بنویسند.
در این مقاله به تکنیک تمرین بازیابی پرداختیم و آن را تعریف کرده و مثالی از کاربرد آن در کلاس درس را نیز ارائه دادیم. در مقالات بعدی به دیگر تکنیک‌های علوم شناختی که در کلاس درس قابل استفاده هستند اشاره خواهیم کرد.
این مطلب با عنوان COGNITIVE SCIENCE APROACHES IN THE CLASSROOM: A REVIEW OF THE EVIDENCE در وبسایت educationendowmentfoundation منتشر شده و با عنوان «استفاده از رویکرد تمرین بازیابی در کلاس درس» توسط نسترن کاظمیان، پژوهشگر حوزه‌ی علوم شناختی، ترجمه شده است. وب سایت راهنما آکادمی آن را در تاریخ 17 مهر1400 با همان عنوان منتشر کرده است.
