ژاپن سرزمین شگفتی‌های زیادی است. بسیاری از مردم جهان این کشور را "متفاوت از آنچه که رایج است" توصیف می کنند - به زبان ساده یعنی ویژه - و بسیاری از فرهنگ ها و آداب و رسوم منحصر به فرد، آن را به کشوری جذاب برای بازدید تبدیل می کند. ژاپن با دارا بودن سومین اقتصاد بزرگ در جهان و با یکی از کمترین میزان جرم و جنایت ، بخاطر خرده فرهنگ‌های مد و سرگرمی ، اختراعات بدیع و آینده نگر، سنت‌های باستانی که در طول قرن‌ها پابرجا بوده است، ترکیبی از آداب و رسوم غربی و شرقی و همچنین غذاهای درجه یک به خوبی شناخته می‌شود.
آموزش و پرورش در ژاپن از دیرباز مهم تلقی می‌شده است. در اواخر دهه 1800 ، رهبران میجی یک سیستم آموزشی عمومی ایجاد کردند ، بنابراین میزان سواد کشور افزایش پیدا کرد. حتی در دوره ادو ، بیش از 70 درصد از همه کودکان به مدرسه می‌رفتند. امروزه 99 درصد از مردم ژاپن می‌توانند بخوانند و بنویسند و مدرسه هنوز در مراحل اولیه زندگی بسیار مهم تلقی می‌شود.
اگرچه شباهت‌هایی با مدارس ژاپن و مدارس غربی در مواردی همچون لباس فرم ، امتحانات و نمرات وجود دارد ، اما جنبه‌های متعددی از مدارس ژاپنی وجود دارد که ممکن است برای بسیاری از بازدیدکنندگان این کشور شگفت‌انگیز باشد. ژاپن با سیستم آموزشی خود، جوانان خود را به طور مستقل در جامعه‌ای هماهنگ شکل داده است.
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که زندگی مدرسه‌ای در ژاپن چگونه است؟ در اینجا لیستی از ده مورد وجود دارد که به نظر من شگفت انگیزترین جنبه‌هایی است که در یک مدرسه دولتی معمولی در ژاپن با آنها برخورد کرده‌ام. ممکن است متوجه شوید که مدارس اینجا کاملاً متفاوت از آنچه در دوران کودکی تجربه کرده‌اید هستند.
خب به سرعت سراغ اولین مورد می‌رویم.
1- معلمان دانش‌آموزان را از کلاس بیرون نمی‌فرستند.
باید یک حقیقت را بپذیریم: بچه ها بچه هستند. صرف نظر از اینکه از چه فرهنگ یا کشوری آمده‌اند ، همیشه دو یا سه نفر هستند که هر از گاهی تمایل به رفتار نادرست دارند! این یکی از چالش‌های متعددی است که معلمان در زمینه کار خود با آن روبرو هستند.
در بسیاری از کشورهای خارج از ژاپن، اخراج دانش‌آموزان بدرفتار به خارج از کلاس یک روش معمول است. با این حال، پاسخ سیستم آموزشی ژاپن به این نوع برخورد، یک «نه» بسیار محکم است. ماده 26 قانون اساسی ژاپن می‌گوید: «همه مردم حق دارند از آموزش یکسان برخوردار شوند ...» و به همین دلیل، معلمان ژاپنی پیرو چارچوب فوق نمی‌توانند دانش آموزان را از کلاس اخراج کنند. بنابراین، معلمان ژاپنی عادت کرده‌اند تا ضمن حفظ خونسردی و آرامش خود، به تدریس ادامه دهند. با این حال، موارد نادری وجود دارد که باعث این اتفاق می‌شود و آن در صورتی است که دانش آموز به طور مداوم در کلاس اختلال ایجاد کند.
2. همه یک وعده غذایی یکسان را برای ناهار می‌خورند و دانش آموزان آن را سرو می‌کنند.
یک واقعیت جالب در مورد مدارس دولتی ژاپن این است که همه از یک وعده غذایی واحد استفاده می‌کنند. مانند بسیاری از کشورهای دیگر ، دانش آموزان می‌توانند بین خرید ناهار یا آوردن جعبه ناهار خود انتخاب کنند. با این حال، در ژاپن، دانش‌آموزان آموزش می‌بینند که از وعده‌غذایی یکسان استفاده کنند و آن را در زمان مجاز به پایان برسانند. اکثر مدارس دولتی ژاپن از بوفه مخصوص برای خرید غذا برخوردار نیستند، بنابراین دانش آموزان فرصت خرید وعده‌های غذایی خود را ندارند، به همین دلیل استفاده از ناهار خانگی برای این موارد خاص مجاز است، البته به شرطی که محتویات آن مورد تایید قوانین مدرسه نیز باشد.
نکته شگفت‌انگیز این است که دانش‌آموزان وظیفه دارند وعده غذایی خود را از محل مخصوص تعیین‌شده بردارند و در حالی که ماسک سفید، روپوش، و پیش‌بند می‌پوشند، برای همکلاسی‌های خود نیز سرو کنند. بعد از ناهار، آنها همچنین مسئول تمیز کردن و بازگرداندن ظروف غذا -که همگی تحت نظارت معلم است- هستند. چقدر عالی است که در همان سنین پایین، به کودکان در مورد خدمت به دیگران و مسئولیت تمیز نگه داشتن محیط اطراف خود آموزش دهیم!
3. دانش آموزان و معلمان با هم در کلاس غذا می‌خورند.
همچنین، در ادامه مطلب قبلی باید بگویم که معلمان و دانش آموزان میز و صندلی خود را در کنار یکدیگر قرار داده و ناهار را به صورت گروهی و در کنار یکدیگر می‌خورند، مخصوصاً در دبیرستان ها. در نتیجه کلاس درس نه تنها مکانی برای یادگیری است، علاوه‌بر آن جایی است برای لذت بردن از همراهی یکدیگر در هنگام غذا خوردن. همانطور که قبلاً گفته شد، به طور کلی هیچ کافه تریا یا محلی برای رفتن و خوردن غذای دانش‌آموزان به جز در برخی از مدارس ابتدایی خاص وجود ندارد.
در حالی که برخی ممکن است تصور کنند این سبک می تواند بیش از حد منحصر به فرد باشد زیرا کودکان نمی‌توانند از ناهار خود در کنار دانش آموزان کلاس‌های دیگر لذت ببرند. با این حال، در هنگام ناهار، کودکان تمایل دارند در گروه‌هایی که فقط همکلاسی های نزدیک‌شان را در خود جای داده‌اند، بمانند و بنابراین شاید به آنها این امکان را بدهد که با همه افراد در کلاس خود و نه فقط با دوستان نزدیک خود، تعامل داشته باشند.
4- دانش آموزان مردود نمی‌شوند!
اگر به نظرتان این مسئله عجیب می‌آید باید بدانید که تنها نیستید! این احتمالاً بهترین امتیازی است که ممکن است یک دانش آموز در زندگی خود داشته باشد.
در برخی از کشورها مانند ایالات متحده و فیلیپین، دانش‌آموزانی که در مدرسه عملکرد خوبی ندارند، نمره‌ی ویژه‌ای برای ارتقاء بیشتر مهارت‌های خود دریافت می‌کنند. خوشبختانه ژاپنی‌ها همواره فارغ از نمرات آزمون و عملکردشان به کلاس بعدی می‌روند. ممکن است یک دانش‌آموز در هر امتحانی شکست بخورد و کلاس‌ها را کنار بگذارد، اما همچنان می‌تواند در پایان سال به مراسم فارغ‌التحصیلی بپیوندد. نمرات آزمون آنها فقط زمانی اهمیت دارد که در آزمون ورودی برای ورود به دبیرستان و دانشگاه شرکت کنند.
با این حال، این بدان معنا نیست که کودکان و نوجوانان ژاپنی مجبور نیستند که تلاش کنند! بچه‌ها در ژاپن برای یادگیری کانجی ژاپنی به سختی مطالعه می‌کنند تا بتوانند مفاهیم مورد انتظار و سایر موضوعات مختلف را در سن مناسب خود فرابگیرند.
5. نظافت‌چی وجود ندارد.
در ژاپن مدارس از نظر نظافت به نظافت‌چیان وابسته نیستند. در عوض، دانش آموزان آستین های خود را بالا زده و تک تک قسمت های محوطه آموزشی خود را تمیز می‌کنند. بله! دانش آموزان، معلمان، کارکنان مدرسه، و حتی بالاترین رتبه مدرسه یعنی معاونین و مدیران در نظافت به هم می‌پیوندند و به هر فرد مناطق مشخص شده خود اختصاص داده می‌شود. مدارس ژاپنی هر روز زمانی را برای نظافت در نظر می‌گیرند که "سوجی" نامیده می‌شود. برخی از دانش آموزان، تنوگی (باندانا) روی سر خود می‌پوشند و قبل از شروع نظافت، چند دقیقه‌ای در سکوت می‌نشینند تا تمرکز کنند و ذهن و بدن خود را آماده کنند، که به آن "موکوزو" می‌گویند.
براساس این تمرین منحصر به فرد مدارس ژاپنی، دانش‌آموزان علاوه بر رعایت نظافت محیط اطراف خود، برای تبدیل شدن به اعضای مسئولیت‌پذیر جامعه آموزش می‌بینند.
6. دانش آموزان و معلمان در تعطیلات مدرسه همچنان کار می‌کنند.
دانش آموزان در دبیرستان، عضو باشگاه‌های مربوط به خود هستند و معمولاً این باشگاه‌ها زیر نظر خود معلمان هستند. بنابراین فعالیت‌های خاصی نظیر تمرینات ورزشی به طور مداوم در طول دوره تعطیلات انجام می‌شود.
اما کار به اینجا ختم نمی‌شود! علاوه بر این فعالیت‌ها، دانش‌آموزان همچنین تکالیف زیادی در اختیار دارند تا در تعطیلات تابستانی آنها را انجام دهند.
8. فعالیت‌های باشگاهی صبحگاهی و بعد از مدرسه
دانش‌آموزانی که عضو باشگاه‌های ورزشی هستند هر روز قبل و بعد از مدرسه فعالیت‌های باشگاهی نیز دارند. برخی از این باشگاه‌ها دارای فعالیت‌هایی هستند که طبق آن دانش‌آموزان باید در روز چندین کیلومتر بدوند تا تناسب اندام خود را حفظ کنند. همانطور که ممکن است انتظار داشته باشید، این کار معمولاً منجر به خستگی و خواب‌آلودگی دانش‌آموزان در طول کلاس می‌شود، زیرا انتظار می‌رود که همه آنها خیلی زود از خواب بیدار شده و دیر به خانه باز گردند تا تعهدات خود را در باشگاه انجام دهند. به نظر می‌رسد کار سختی است و پشتکار، تعهد و اراده بسیار قوی مورد نیاز است!
با این حال باشگاه‌ها بسیار محبوب هستند و اکثر دانش‌آموزان عضو این باشگاه‌ها هستند. آنها به باشگاه بسیار افتخار می‌کنند و سخت تلاش می‌کنند تا از آنچه از آنها انتظار می‌رود پیروی کنند.
