پیش‌تر درباره‌ی مسئولیت پذیری و راه‌های مختلف پرورش فرزندی مسئولیت پذیر صحبت کرده بودیم. همان‌طور که دیدید، روش‌های متعددی برای ایجاد حس مسئولیت پذیری نسبت به کارها و موقعیتی که کودک در آن قرار گرفته، وجود دارد.
نکته‌ی بعدی انتخاب مسئولیت‌هایی متناسب با شرایط فرزندمان است به طوری که فشار بیش از اندازه‌ی آنها، کودک را مستاصلنکند. باید توجه داشته باشیم که سن مناسب برای افزایش سطح و نوع مسئولیت‌هایی که از فرزندمان انتظار داریم چگونه است.
چه چیزی متناسب با سن است؟ لیست پیش رو یک مرجع کلی به شما ارائه می‌دهد اما قطعا لازم است که آن را با توجه به شرایط فرزند و خانواده‌ی خود، تغییر دهید. سعی کنید به آهستگی میزان مسئولیت پذیری و سطح آزادی کودکتان را شکل دهید و هر قدر نیاز است به آنها در هر مرحله از کار کمک کنید تا آنها در کار به تسلط و راحتی دست یابند. هر بخش، یک محدوده‌ی سنی را در بر می‌گیرد؛ کودکانی که در ابتدای آن بازه‌ی سنی قرار دارند، تازه شروع به یادگیری و پرداختن به موارد آن بخش هستند.
به یاد داشته باشید که تمرکز این لیست بر محدوده‌ی توانایی‌های فرزند شماست، نه کارهایی که شما از او می‌خواهید انجام دهد و این روش بی‌دلیل هم نیست؛ وقتی شما بر مجموعه‌ای از وظایف تمرکز می‌کنید که فرزندتان باید انجام دهد، در واقع باعث ایجاد نوعی جنگ قدرت شده‌اید. «با این سنت باید بتونی خودت اسباب بازیات رو جمع کنی!» اگر در عوض، تمرکز خود را بر کمک به کودکتان برای در دست گرفتن سکان زندگی‌اش بگذارید و در مواقع نیاز او را در یادگیری مهارت‌های جدید یاری کنید، فرزندتان مشتاق به قدم برداشتن به سوی مسئولیت‌های تازه است. به جای آن که شما او را «مسئول بدانید»، او انگیزه خواهد داشت که مسئولیت خودش را بر عهده بگیرد. این کار، تغییری نامحسوس است اما همه چیز را متحول خواهد کرد.
مسئولیت‌هایی که خردسالان میتوانند بر عهده داشته باشند:
مراقبت از جسم خودشان، در محدوده‌ی امنیت و نجابت خود.
تمیز کردن ریخت و پاش‌های خودشان (اشکالی نداره. یک دستمال از روی اپن بردار تا با هم شیری که روی زمین ریخته رو تمیز کنیم. ما همیشه کثیف کاری هامون رو خودمون درست می‌کنیم. نگران نباش منم کمکت می‌کنم.)
انتخاب لباس مناسب ( در عین حفظ امنیت و متناسب با فصل و شرایط)
چقدر غذا بخورند (شما گزینه‌های سالم و مفید را ارائه می‌دهید و آنها میزانش را تعیین می‌کنند.)
گذاشتن غذا در دهانشان (مگر آن که خودشان از شما کمک بخواهند)
چه کتابی برایشان بخوانید، حتی اگر همان موقع در حال خواندن باشید.
با چه اسباب بازی‌هایی بازی کنند.
کدام اسباب بازی را با دوستانش به اشتراک بگذارد (بقیه را قبل از آمدن آنها جمع می‌کنیم.)
چه موقع به دستشویی بروند (پیشنهاد شما: «می‌خوای قبل از بیرون رفتن از خونه به دستشویی بری؟» اما آنها باید خودشان با بدن خود ارتباط برقرار کرده و علائم آن را تشخیص دهند. در غیر این صورت شما باید در تا سال‌ها بعد هم مسئولیت این کار را بر عهده بگیرید.
مسئولیت‌هایی که کودکان پیش‌دبستانی (3 تا 5 سال) میتوانند بر عهده داشته باشند:
تمام موارد بالا، بعلاوه:
لباس‌های خودشان (انتخاب لباس ضمن رعایت معیارهای شما، نگهداری از آنها؛ با گذاشتن لباس‌ها در مکانی تمیز و مناسب و همچنین دسته بندی کردنشان.)
اتاق خودشان (ضمن رعایت معیارهای معقول برای نظم و ترتیب؛ می توانند انتخاب کنند چه چیزی روی دیوار نصب شود، والدین میتوانند به آنها در نظم دهی و تمیز کردن وسایل به آنها کمک کنند.
چقدر غذا بخورند.
چه غذایی بخورند. (منطبق بر اصول تغذیه‌ی مناسب. لازمه‌ی عملی شدن این کار، محدود کردن آنها در میزان مصرف تنقلات ناسالم است. این یعنی اگر آنها غذایی که برای شام آماده کردید را دوست نداشتند، شما باید تصمیم گیرنده باشید. در خانه‌ی ما بچه‌ها اگر بخواهند، میتوانند فقط ماست بخورند و آنها معمولا ماست را ترجیح نمی‌دهند.
با چه کسی و چه موقع بازی کنند.
رفتن به دورهمی هایی که دعوت شده‌اند. (به استثنای رویدادهای الزامی خانوادگی)
چه کسی اجازه‌ی ورود به اتاق او را دارد.
مسئولیت‌هایی که کودکان دبستانی (6 تا 9 سال) میتوانند بر عهده داشته باشند:
تمام موارد بالا، بعلاوه:
چگونه کلاهشان را روی سرشان بگذارند (با رعایت اصول مرتب کردن موها)
جمع کردن وسایل خود از روی میز بعد از صرف غذا
وظایف و کارهای ساده‌ی خانه
مدیریت و خرج کردن پول تو جیبی
انجام تکالیف مدرسه
آماده کردن کوله‌پشتی و وسایل مدرسه از شب قبل
چگونه وقت خود را (بعد از انجام وظایف اصلی مثل تکالیف مدرسه) بگذرانند
انتخاب میان یادگیری و نواختن یک ساز یا رفتن به دوره‌ای آموزشی
انتخاب ورزش یا فعالیت جسمی مطلوب خود (بعد از بررسی‌های انجام شده، در انجام دادن فعالیت‌های ورزشی در خانه‌ی ما جای بحث وجود ندارد، اما آنها میتوانند نوع فعالیت را خودشان انتخاب کنند.)
آماده کردن خوراکی‌های ساده برای خودشان به عنوان تنقلات یا ناهار
مشارکت در مراسم‌های مختلف مدرسه مثل جشنواره‌های فروش دانش‌آموزی
مسئولیت‌هایی که نوجوانان (10 تا 12 سال) میتوانند بر عهده داشته باشند:
تمام موارد بالا، بعلاوه:
کشیدن غذا برای بردن به مدرسه
آراستن خود: مرتب کردن ناخن‌ها، موها...
قدم زدن به همراه دوستش در محدوده‌ی محل زندگی مشروط به آن که والدین از مکان او مطلع باشند (این اولین دلیل برای گرفتن گوشی موبایل برای کودک است)
تنها ماندن در خانه، ضمن آن‌که تعیین می‌کنید چه کسی می‌تواند با او در خانه بماند.
مسئولیت‌هایی که نوجوانان (13 تا 15 سال) میتوانند بر عهده داشته باشند:
تمام موارد بالا، بعلاوه:
خودشان صبح به موقع بیدار شوند (در وهلهی بعد اگر به موقع بیدار نشد، شما می‌توانید کمک کنید)
لباس‌هایشان را خودشان بشویند (باعث می‌شود وقتی آنها وسیله‌ی خاصی را از شما می‌خواهند احساس نکنید خدمتکارشان هستید)
ایجاد تغییرات موقت در ظاهر خود (مثلا در خانواده‌ی ما تا قبل از 18 سالگی کسی حق تتو کردن دائم ندارد اما انتخاب تتو موقت با خودشان است. سوراخ کردن گوش هم به صورت موردی بررسی می‌شود.)
استفاده از اتوبوس و مترو
رفتن به سینما به همراه دوستان
کسب در‌آمد با پرستاری کردن یا انجام دیگر کارها
مدیریت مخارج خودشان
