مصاحبه ای درباره ی تاب آوری در یادگیری با خانم لینزی متکف، مشاور مدرسه University Prep

سال تحصیلی جاری تا به این لحظه در نوع خود بی سابقه بوده است. غالب دانش آموزان کشور از طریق یکی از روش های یادگیری از راه دور، تحصیل خود را از سر گرفته و والدین درمانده از همه گیری ویروس هم با آنها همراه شده اند. اما به گفته ی خانم لینزی متکف، مشاور مدرسه ی university prep سیاتل، این مسیر می تواند بسیار هموار باشد. بهار سال گذشته، وقتی که همه گیری ویروس کرونا روند طبیعی همه چیز را مختل کرد، معلمان، دانش آموزان و والدین اولین تجربیات خود را در آموزش آنلاین کسب کردند. یک نیاز همگانی برای کمک به دانش آموزان در شرایط بحران باعث شد، سلامت اجتماعی و عاطفی آنها بار دیگر بیش از هر چیز مورد توجه قرار گیرد.

خانم متکف، با 10 سال سابقه ی مشاوره در مدرسه می گوید: آموزش ها و محدودیت های ضروری برای مقابله با همه گیری، به معلمان آموخت که دانش آموزان برای تثبیت شرایط درسی و عاطفی-اجتماعی روزمره باید چه نیاز هایی را برطرف سازند تا به تاب آوری در یادگیری دست یابند.

با شروع این سال تحصیلی نامتعارف، ما فرصتی پیدا کردیم تا با خانم متکف در مورد استرس ویژه ی دانش آموزان در این دوران صحبت کنیم و بدانیم از دیدگاه او والدین و کارکنان مدارس چگونه می توانند در مدیریت اضطراب، ایجاد تاب آوری و ترسیم اهداف جدید به آنها کمک کنند.

حمایت عاطفی والدین از فرزندان در این دوران تشدید استرس باید چگونه باشد؟

اولین توصیه ی من به والدین: سعی نکنید که حدس بزنید حال امروز فرزندتان چطور است و یا فرض کنید دیروز هم حالش همینطور بوده. من والدین را این گونه تشویق می کنم: «گوش دهید تا متوجه شوید». سپس آنچه از دانش آموزتان شنیده اید برای خود بازگو کنید تا مطمئن شوید مسئله را درست متوجه شدید و درک خود را به او هم ابراز کنید. گاهی اوقات همین کافیست؛ گاهی تنها گوش دادن و بازتاب آنچه شنیده اید می تواند برای فرزندان کار ساز باشد. گوش دادن به صحبت افراد جوان اهمیتی وصف ناپذیر دارد. آنها به شدت نیاز دارند که به حرف هایشان گوش داده و درکشان کنیم.

وقتی می بینیم که فرزندمان درگیر مشکلی شده، می خواهیم سریعا دخالت کرده و آنرا حل کنیم و تغییر این عادت دشوار است. کاری که در کوتاه مدت و بلند مدت برای دانش آموز بسیار مفید تر است، هدایت او به حل مسئله، و دست یابی خود او به راه حل مناسب است. یک روش خوب برای شروع می تواند پرسیدن چنین سوالاتی باشد: «می خواهی برای حل این مشکل چه کار کنی؟» مدام سوال بپرسید و به او سر بزنید تا به او نشان دهید: «اگر من نمی توانم به تو کمک کنم و فرد دیگری امکان این کار را دارد، مشکلی نیست. بیا سعی کنیم تا چنین ارتباطی را ایجاد کنیم.»

والدین چگونه می توانند یک مجموعه برای حمایت از فرزندان خود فراتر از محیط خانه تشکیل دهند؟

به نظر من مدرسه روابط و محیط های اجتماعی متعددی برای دانش آموزان فراهم می کند و گزینه های بسیاری برای هم صحبت شدن خارج از خانواده ی درجه یک آنها در اختیارشان قرار می دهد. چنین مکالمات و روابطی در شرایط کنونی نیازمند کمی تلاش بیشتر است. در دبیرستان Uprep کارکنان می خواهند هر کاری که از دستشان بر می آید برای این دانش آموزان انجام دهند، پس ما در این سال تحصیلی سلامت عاطفی و اجتماعی را کاملا در اولویت قرار داده ایم.

معلمان نقش بسیار مهمی در تسهیل ارتباط میان دانش آموزان ایفا می کنند. معلمان ما سه برابر حالت معمول وقت صرف می کنند تا دانش آموزان را بهتر بشناسند، هنجار هایی برای کلاس ایجاد کنند و شرایطی را برای دانش آموزان فراهم کرده تا آنها بتوانند با یکدیگر صحبت کنند. این نقطه ی شروع مناسبی برای گسترش مجموعه ی پشتیبانی از دانش آموزان است.

معلمان چگونه آموزه های اجتماعی-عاطفی را به کلاس های آنلاین ما می افزایند؟

من در تابستان به همراه مدیر آموزش های اجتماعی و عاطفی UPrep یک کارگاه توسعه ی حرفه ای برای معلمین برگزار کردم و در آن به راهکار هایی برای کمک به دانش آموزان اندیشیدیم. نمونه ی آن صحبت با دانش آموزان درباره ی عدالت و برابری، چه در داخل و چه خارج از کلاس بود. همچنین به فراهم کردن فرصت هایی برای برقراری ارتباط میان معلمان و دانش آموزان در طول کلاس پرداختیم. بهار سال گذشته، دانش آموزان به ما گفتند برای ارتباط با هم و صحبت راجع به برابری و عدالت به زمان بیشتری احتیاج دارند. معلمان هم مستقیما به داننش آموزان مهارت تصميم گيري در هنگام شك و ترديد را مي آموزند.

چه تجربه اي در بهار سال گذشته كسب كرديد كه در اين سال تحصيلي به كمك والدين بيايد؟

به نظرم همان برنامه ي روزمره براي دانش آموزان بسيار مفيد بود. ما تمامي كلاس هاي خود را به موقع برگزار كرديم و اين نكته برای اعضا بسیار امید بخش بود. ساختار موجود برای دانش آموزان ما بسیار مفید بود چرا که پیوسته به آنها فرصت ایجاد ارتباط می داد و شرایط برایشان عادی جلوه می کرد. ]یک برنامه ی ثابت و روزمره[ بخشی از فشار ذهنی دانش آموزان را کاهش می دهد تا بتوانند توان فکری خود را برای دیگر مسائل، مانند مدرسه بکار گیرند.

والدین چگونه می توانند اوقات فراغت سالم و سازنده ایجاد کنند؟

این مسیر پر خطری برای والدین است چرا که نوجوانان به طور کلی تلاش می کنند تا مسیرشان را از آنها جدا کرده، هویت ویژه ی خود را بسازند و شخصیت بالغ منحصر به فردی خلق کنند. حال آن که این یک جریان مستمر نیست و به طور ناگهانی رخ می دهد. حتی گاهی اوقات آنها به عقب حرکت می کنند. من در فصل بهار شاهد این مسئله بودم که تنها به خاطر آن که اعضای خانواده به طور تمام وقت در یک فضای مشترک زندگی می کردند، گاهی افراد مستعصل شده و دچار اختلاف می شدند. هر چند که این اتفاقات اجتناب ناپذیرند، در عین حال، گاهی از این نزدیکی و دورهمی نیز استقبال می شد. همان تقلای معروف «می خواهم مستقل باشم، می خواهم با دوستانم باشم اما می خواهم با خانواده هم وقت بگذرانم.»

به نظر من دانش آموزان به حمایت و آسایش در کانون خانواده احتیاج دارند و گاهی ترجیح می دهند که به اختیار خودشان عمل کنند. برای شروع، دست از هدایت فرزندتان بکشید؛ شما نمی توانید هر روز به جای او برای نیاز هایش تصمیم گیری کنید. گاهی تردیدی را در نگاهشان می بینیم حاصل از آنکه می فهمند بزرگسالان همه چیز را نمی دانند. این خود می تواند فرصت مناسبی باشد تا به فرزندان خود بیاموزیم که ما همیشه راه درست را نمی دانیم و تنها باید با اعتماد به نفس، تمام تلاش خود را بکار گیریم.

این شرایط در بسیاری از خانواده ها با ایجاد گروه هایی کوچک بهبود یافته است. هنگامی که درون همین گروه ها افراد هم سن و حتی دوستان دانش آموز حاضر باشند، مزایای بسیاری حاصل می شود. تنها همین که آنها انگیزه پیدا کنند تا از اتاق خود خارج شده و با فرد دیگری وقت بگذرانند، بسیار ارزشمند است. همچنین به نظرم این کار باعث می شود که رابطه ی دوستی فرد به عنوان یک اولویت در  خانواده مطرح شود و این موضوع باعث دلگرمی او شود.

علاوه بر این ها، فکر می کنم کمی افزایش حق انتخاب و استقلال می تواند برای نوجوانتان مفید باشد. بیشتر کار هایی که کودکان می توانستند برای گذران وقت خود انجام دهند، دیگر ممکن نیست. حال ما هر چه بیشتر به آنها -به میزان منطقی- حق انتخاب دهیم، آنها حس اختیار بیشتری پیدا می کنند. به نظرم این کار برای همه ی خانواده مفید خواهد بود.

 اگر والدین احساس کنند فرزندشان به حمایتی بیش از حد توان آنها احتیاج دارد ، چه می توان کرد؟

در شرایط کنونی ناچاریم برخی چراغ های هشدار را تغییر دهیم چرا که بررسی مواردی مانند فاصله گرفتن فرد از دوستان و کار های مورد علاقه ی خود، به آسانی گذشته نیست. در عین حال تعداد دیگری از علائم هشدار دهنده مانند زودرنجی، شایع هستند. پس چطور می توان زمان مناسب برای هر گونه عکس العمل جدی یا ملایم را فهمید؟

در ابتدا فعالیت کلی فرزند خود را در نظر بگیرید. آیا او اکثر آنچه باید در مدرسه انجام شود را پیگیری می کند؟ آیا او تا حدودی با خانواده و دوستانش تعامل دارد؟ در طول یک روز عادی، احساسات مثبت و منفی در آنها قابل مشاهده است؟ اگر پاسخ این سوالات مثبت باشد، پس احتمالا آنها در سلامت به سر می برند. اگر آنها در بخشی از زندگی با مشکل دچار هستند، نیاز به توجه مضاعف حس می شود.

البته که بهتر است پیش از آن که سلامت روانی فرد دچار آسیب شود، اجازه دهیم یک مشاور و یا درمانگر وضعیت او را بررسی کند، اما همه گیری ویروس سلامت ذهنی هر کسی را به نوعی تحت تاثیر خود قرار داده است. نکته ی خوب آن است که دانش آموزان بسیار بیشتر به استقبال کمک می روند، چرا که عامل استرس زا درونی آنها، نیاز به کمک را در ذهنشان توجیه می کند. به نظر می آید که دانش آموزان بیشتری به دنبال مشاوره و صحبت با بزرگسالان در زندگی خود هستند چرا که صحبت در مورد ویروس کرونا و این که چطور «این ویروس به زندگی من آسیب زده» بسیار ساده تر از مسائلی مانند «من احساس افسردگی می کنم» یا مشکلاتی از این قبیل است.

در حالی که ویروس کرونا دیدگاه ما را نسبت به این سال تحصیلی تغییر داده، والدین چگونه باید به فرزندشان کمک کنید تا اهداف جدیدی برای خود ترسیم کند و به آنها دست یابد؟

در شرایط کنونی که زندگی روزمره ی ما دچار دگرگونی شده، بسیاری تصور می کنند این شرایط اجتناب ناپذیر بوده و باید فقط تا اتمام آن تحمل کرد. اما نظر من این است که ما باید در این حال به اولویت های خود فکر کرده و ظرفیتمان را برای سازگاری و بازگشت به زندگی روزمره بالا ببریم. در ابتدای کار می بایست به دانش آموزان کمک کنیم ارزش ها و اولویت های خود را در داخل و خارج از مدرسه بسنجند. آیا قبل از همه گیری آن ارزش ها را مد نظر داشتند؟ الان چطور؟ چگونه می توان مسیر خود را با  اولویت های زندگی در یک راستا قرار داد؟

باید اقرار کنم که خلاقیت جوانان همواره مرا شگفت زده می کند. اکنون زمان مناسبی است که عرصه را به آنها داده و ببینیم چه برنامه ای برای آینده دارند. اگر دانش آموزتان احساس می کند که پیش از همه گیری، برنامه ی درسی فشرده و سنگینی داشته، از او بخواهید راه حل هایی واقع گرایانه برای تغییر آن وضعیت ارائه کند. کودکان می توانند به خوبی مشکلات را ریشه یابی کنند و طبق تجربه ی من، بسیاری ار اوقات آنها راه حل های فوق العاده ای نیز ارائه می دهند.

همچنین، به نظر من، این روز ها فرصت بسیار خوبی برای یک تغییر ساختار از بعد شناختی است. شاید بتوان تردیدی را که نسبت به وضعیت کنونی و آینده ی دنیا حس می کنیم، به نوعی کنجکاوی تبدیل کنیم. البته که این کار طی یک شب امکان پذیر نیست. هیچ گاه نمی توان بلافاصله گفت «من قصد دارم از این پس کنجکاو باشم و دیگر نگرانی به دلم راه ندهم». با این حال به نظرم هر بار که ما شرایط فعلی خود را به جای یک منجلاب راکد، به عنوان وضعیتی رو به تغییر و بهبود در نظر می گیریم، قدم بزرگی رو به جلو برداشته ایم.