شادکامی در بحران و کرونا:
شادی مجموع کیفیت دو احساس درونی ماست. یکی حس رضایت ما (مثلا وقتی معنای واقعی درس خواندن، مرتب کردن اتاق یا عملکردمان را درک می کنیم) و دیگری کیفیت احساسات خوبی (مسئولیت پذیری، شعف، شوق، آرامش..) که در طول زندگی دریافت می کنیم.
ارسطو فیلسوف یونانی: غایت زندگی بشر شادمانی است.
شادمانی را به ترازویی تشبیه می کنیم که در یک کفه هیجانات مثبت سنگین تر می باشد و در کفه دیگرهیجانات منفی سبک تراند.
شادمانی یک سبک زندگی است و تمام ابعاد زندگی (خانوادگی، تحصیلی، سلامت، دوستان..) را در بر می گیرد.
در جواب این سوال که شادمانی از بیرون به ما داده می شود یا ما آن را در درون خود می سازیم باید گفت تنور دل یک نفر را با زحمت خودش می شود روشن کرد.
نه عمر خضر بماند نه ملک اسکندر نزاع بر سر دنیای دون نکن درویش
کرونا به ما می گوید هیچ کدام از اینها نمانده و با تمرکز بر چیزهای معنادار و خوب می توانیم شرایط ناگوار و درهم را تبدیل کنیم به خردمندی بالغانه.
در دنیایی که یک روز سیل، یک روز زلزله، و امروز کرونا آمده و پر از محدودیت بیرونی است نشان می دهد من باید از درون شرایط شادی را برای خودم بسازم. سیلی کرونا را تبدیل کنیم به اینکه ما از دنیا طلبکار نیستیم و از درون چطور می توانم قصر برای خودم بسازم.
در شرایط بحران کرونا می توانیم این 6 مولفه را برای شکوفایی شادمانی درونی به کار گیریم:
شهامت و دلیری: وقتی با درد و رنج و ناکامی در زمان کرونا روبرو می شویم خود را نبازیم. شجاعت و شهامت داشته باشیم. دانش آموزانی که در مسابقات ورزشی شرکت نمی کنن چون ممکنه شکست بخورند، می ترسند. معمولا بهشون میگم مگه همه جا باید برنده شوید؟ 10 بار شکست بخور تا یکبار برنده شوی و هر شکست پله ای برای رشد و پیروزی است.
پذیرش: یعنی لذت در سختی. رنج و رشد دو روی یک سکه هستند. هر جا رنج باشد، رشد همانجاست. اگر بخواهم رنج نباشد در واقع خواسته ام رشد نباشد. تحمل داشته باشیم و شجاع باشیم و هستی را در هم و بر هم بپذیریم. از خودم بپرسم در شرایط دردزا چطور می توانم زندگی خودم را بهتر کنم؟ گاهی دنیا برایمان فرش قرمز میاندازد و گاهی هم نمیاندازد پس دنبال راهکار باشیم.
تعالی و رشد: از خودمان بپرسیم:
الان چه کارهایی می توانی انجام دهی که بعد از اینکه کرونا رفت، رشد کرده باشی؟
صرف نظر از این شرایط بیماری صعب العلاج من چه کار کنم و چگونه زندگی کنم؟
چه توانمندی و چه ارزشی را به زندگیم بیافزایم؟
چه تغییری در سبک زندگیم ایجاد کنم و چه کیفیتی به زندگیم بیافزایم؟
معنا: بدنبال یک معنا باشم. زندگی نه معنادار است و نه بی معنا و انسان ها در زندگی معنا را خلق می کنند. معنا را می سازند. معنا بر اساس ارزش ها است. هیچ کس به ما معنا نمی دهد و معنا خاص شماست. از هر فرد تا فرد دیگر متفاوت است.
نیچه (فیلسوف یونانی): کسی که چرایی زندگی را دانسته با هر چگونگی خواهد ساخت. آنهایی که چرایی ندارند هر اتفاق کوچکی متزلزلشان می کند.
چرای یعنی ارزش ها و ماموریت من در این کره خاکی.
اگر ارزش من شفقت، مهربانی، رشد بوده تا قبل از کرونا در مدرسه و در کنار دوستان و معلم این ارزش ها را زیست می کردم اما الان بعد از کرونا میتوانم در خانه هم در کنار خانواده این ارزش ها را زیست کنم. و چگونگی رسیدن مهم نیست شاید یک روز کرونا باشه یک روز نباشه. مهم حرکت من به سوی ارزش ها و خواسته ام هست. و اینکه بتوانم خیری به دیگران برسانم.
قدرشناسی کردن از مواهب که الان داریم و تا امروز به من کمک کرده: مواهب آنهایی است که به من لذت و معنا بخشیده و اگر از من گرفته شود حالم بد می شود. مانند سلامتی. دستی که تکان می دهم و چشمی که می بیند و می توانم مطالعه کنم.
شفقت ورزی به خود و دیگران: مهربانی به خود و دیگران در یک اتفاق کوچک هم می شود. "با دوستان مروت با دشمنان مدارا" اساسی ترین شفقت ورزی با خودت این است. " این نیز بگذرد" .
با خودم، خانواده و دوستان و معلم ها روابط خوب و دوستانه ای برقرار کنم. و با خودم، دیگران و جهان در صلح باشم.
گاهی ممکنه لیوان از دستم بیافته و خودم را ذهنا سرزنش و تحقیر کنم که چقدر دست پا چلفتی هستم ولی اگر لیوان از دست دوستم بیافته بهش میگم فدای سرت بذار کمکت کنم با هم جمع کنیم. پس بنابر این باید روابط دوستانه با خودم هم داشته باشم.
سوالات موثر:
صبح ها از خودم بپرسم آیا حالم خوبه؟
آیا کاری کردم که خوب باشم؟
اگر کاری نکنم، حالم خوب میشه؟
پس امروز به چی فکر کنم و چه کاری انجام بدم که یک روز رنگی و زیبا رو برای خودم بسازم؟
آفتابی لب درگاه شماست که اگر در بگشایید به رفتار شما می تابد. "سهراب سپهری"
جعبه ابزار شادی در زمان کرونا:
1)هر روز در یک ساعت خاص با اعضای خانواده(پدر، مادر، خواهر و برادر...) دور هم جمع شوید و یک نوشیدنی مورد علاقه رو در فضای دلنشین منزل بخورید و با هم گفتگوی صمیمانه و موثر داشته باشید (بدور از هفت رفتار مخرب)
2)با دوستان و اقوام از طریق تلفن، اسکایپ و پیامک در ارتباط باشیم و گفتگو کنیم.
3) افراد شاد بدون اینکه کسی ازشون کمک بخواد پیش قدم می شوند. سعی کنید در این زمان کرونا به همسایه ناتوان خود که ممکن است پیر باشد کمی از غذای گرم خود را بدهید.
4) تصورتان از آینده یک آینده مثبت باشد و خوشبینانه نگاه کنید که کرونا برای ما نکات مثبت مثل رعایت نظافت و بهداشت و فاصله های اجتماعی را داشته که در بعد از زمان کرونا هم حفظ خواهد شد.
5)از مواهب کوچک مثل نوشیدن چای در کنار خانواده لذت ببرید.
6)در طول روز 20 دقیقه ورزش تند انجام دهید تا ضربان قلبتان بالا برود و هورمون شادی ترشح شود.
7)در تمام قلمروهای زندگیتان (سلامتی، خانوادگی، تحصیلی، دوستان، ...) هدف داشته باشید.
8)موسیقی آرام و شاد گوش کنید.
9) کتاب مورد علاقه تان را (رمان، تاریخی، اجتماعی، جغرافی...) را مطالعه کنید.
10)با اعضای خانواده فیلم مورد علاقه تان را مشاهده کنید و بعد از اتمام، آن فیلم را نقد و برسی کنید.