هدف چیزی است که انتخاب میکنیم تا به آن برسیم. هر هدف به ما کمک میکند تا به تصویر ایدهآل خود (چشمانداز) به انسانی که همیشه میخواستیم باشیم، نزدیکتر شویم.
افرادی که برای خود هدفهای واقعی و قدرتمند و برآمده از چشمانداز (تصویر مطلوبی که برای آیندهاش طراحی میکند) انتخاب نکنند، یعنی یک زندگی بیهدف دارند.
پرسیدن این سوالات میتواند برای تعیین اهداف مفید باشد:
*چه چیزهایی در زندگی برای من از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
*در نهایت در زندگی میخواهم به چه نتایجی برسم و میخواهم از خود چه میراثی بهجابگذارم
شیوهی هدفگذاری متعادل
ابتدا یک هدف اصلی و کلان (بزرگ) انتخاب کنید، سپس از درون آن هدف اصلی و کلان اهداف خُرد (کوچک) دیگری را برای خود تعیین کنید.
مثلا هدف اصلی دانشآموز در نیاز به قدرت و پیشرفت، داشتن یک شغل حرفهای است و هدف خُرد او شرکت در کنکور برای ادامهی تحصیل است.
در هر زمان فقط روی یک چیز تمرکز داشته باشید تا بتوانید آن را به بهترین شکل ممکن به انجام برسانید.
اگر قرار است هر روز از صبح تا ظهر به مهمترین فعالیتی بپردازید، که در آینده به شما کمک میکند در درس خود فرد موفق و معتبری باشید، آنگاه پرداختن به کارهای کماهمیتتری مثل پاسخ دادن به همهی تلفنها و ایمیلها و دیدن تمام برنامههای تلویزیون و سایر کارهای کماهمیت، شما را به جایی که میخواهید نمیرساند.
هدفگذاری بر اساس نیازهای اساسی
یکی از طبیعیترین و سادهترین رویکردهای هدفگذاری، هدفگذاری برای پنج نیاز اساسی خود است. و کافی است برای هریک از این پنج نیاز یک هدف را در نظر بگیریم.(این پنج نیاز از زمان تولد تا لحظهی مرگ، درون ژن همهی انسانها هست.)
پنج نیاز شامل:
1) نیاز به بقا: اهمیت احساس ایمنی و امنیت خاطر، اجتناب از خطر و احتیاط در کارها، امنیت مالی و داشتن سلامتی.
2) نیاز به محبت و احساس تعلق: نشان دادن احساس و عاطفه خود به دیگران، صمیمیت، وقت و انرژی گذاشتن برای ارتباط خانوادگی، ایجاد و حفظ دوستی، عضویت در گروه خانواده و دوستان.
3) نیاز به قدرت و ارزش به خود: دستیابی به هدف، پیشرفت، احساس کنترل داشتن بر اوضاع و شرایط، نفوذ بر دیگران داشتن.
4) نیاز به آزادی: محدود و مجبور نبودن در انتخاب، احساس آزادی در اقدام و تصمیمگیری، خلاقیت، خودمختاری.
5) نیاز به تفریح و یادگیری: خنده، یادگیری، پرداختن به تفریحات دلخواه، سرگرمی داشتن، بازی کردن، شوخطبع بودن.
این سوالات برای هدفگزینی از طریق نیازها کمک میکند:
برای داشتن سلامتی چه کاری میخواهید انجام بدهید؟
چه کارهای روزمرهی خانوادگی وجود دارد که تمایل دارید از عهدهی آنها برآیید؟
میخواهید مسیر حرکت رشد و پیشرفت خودتان را به کدام سمت هدایت کنید؟
آزادی را چهطور معنا میکنید و چه برنامهای برای تصمیمات آزادانهتان دارید؟
برای از دست دادن انرژی از دست رفته و داشتن کمی تفریح و یادگیری چه برنامهای دارید؟
نکاتی مفید درباره تعیین اهداف
هدف یک جمله مثبت در زمان حال باشد.
هدف با «من» شروع شود و تعهدبرانگیز باشد.
هدف با دقت به نتیجهی مورد نظر اشاره کند.
انگیزهبخش باشد تا باعث تلاش شود.
زیاد سخت نباشد تا دانشآموز امیدش را از دست بدهد و زیاد آسان نباشد تا دانشآموز انگیزهاش را از دست ندهد.
اهداف را ساده و روشن بیان کنید.
مشخص بودن هدف
اولین قدم برای رفتن به هر جایی این است که تصمیم بگیریم کجا میخواهیم برویم.
ولی آیا واقعا درست هدفگزینی کردهایم؟
لاغر شدن، موفق شدن، خوشحال شدن و ... آیا هدف هستند؟
اینها آرزوهایی هستند که اگر تبدیل به هدف نشوند همیشه آرزو باقی میمانند. بنابراین «هدفگذاری» بسیار مهم است.
هدفگذاری یعنی فکر کردن به کاری که میخواهیم انجام بدهیم و در نظر گرفتن تصویر بزرگ یا همان چشمانداز و ماموریت زندگی.(چرایی) و اینکه چگونه میخواهیم به آن هدف برسیم، بر جزئیات و روش دقیق رسیدن از نقطهی «الف» به نقطهی «ب» تمرکز کنید.(چگونه)
موفقیت زمانی اتفاق میافتد که از راه درست روی جزئیات درست تمرکز کنید.
9 اصل یک برنامه قابل اجرای موثر در دستیابی به هدف و موفقیت به شرح زیر است:
ساده، قابل دستیابی، قابل اندازهگیری، مشخص، دارای فوریت، مثبت، تکرارپذیر، غیرمشروط، قابل پیگیری.
هوشمند کردن اهداف:
برای رسیدن به هدف باید کاملا ساختارمند و متعهدانه عمل کرد. حتی برای کارهای کوچک هم باید از طریق هوشمند کردن به یک برنامهی قابل اجرا برسید.
مشخص باشد: مبهم و نامفهوم نباشد.
معنادار باشد: با ارزشهای شما همراستا باشد.
اقداممحور باشد: مبتنی بر انجام دادن کاری باشد.
واقعگرایانه و بر اساس منابع : اطمینان حاصل کنید با توجه به منابع، هدفتان قابل دسترسی باشد.
چارچوب زمانی مشخص: تا جایی که میتوانید زمان را بهطوردقیق مشخص کنید.
زنگ تفریح:
سه قورباغه در برکهای روی نیلوفر آبی نشسته بودند، به ناگاه هر سه تصمیم میگیرند درون برکه بپرند به نظر شما الان چند تا قورباغه روی نیلوفر آبی نشستهاند؟
ثبت کلمه عبور خود را فراموش کردهاید؟ لطفا شماره همراه یا آدرس ایمیل خودتان را وارد کنید. شما به زودی یک ایمیل یا اس ام اس برای ایجاد کلمه عبور جدید، دریافت خواهید کرد.